Uluslar Arası Bakalorya Diploma Programı – IBDP Nedir?

Sınırların giderek ortadan kalktığı, kültür ve toplumların birbirleri ile çok daha fazla iletişim halinde olduğu günümüz dünyasında, küreselleşme dediğimiz bu değişim, dünyamızda yaşayan insanları da küresel birer vatandaş olmaya yönlendirmektedir. Küresel vatandaşlığın gereği olarak insanlar eğitim alanında da yaşadıkları dünyanın imkânlarından daha nitelikli yararlanabilmek adına bir arayış içerisindedir. Bu arayış neticesinde, günümüzde dünyanın birçok ülkesinde ortak olarak uygulanan, uluslar arası nitelikte eğitim organizasyonları ortaya çıkmıştır. Ülkemizde bu bağlamda uygulanan uluslar arası programlar oldukça yenidir. Bu uluslar arası programlardan biri olan Uluslar Arası Bakalorya Diploma Programı ( IBDP ) ülkemizde 16 yıldır uygulanmakta olan ve eğitim camiasında çok fazla bilinmeyen bir programdır. Bu araştırmada IBDP’nin ne olduğu ve ülkemizdeki uygulaması ele alınarak coğrafya ders içeriği ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırmamızda eğitimcilere, gerek uluslar arası eğitim, gerekse bu bağlamda coğrafyanın uluslar arası eğitimdeki yeri ile ilgili farklı bir bakış açısı kazandırmak hedeflenmiştir.

Eğitim, bireylere yaşam boyu hizmet sunan bir süreç olup toplumların ekonomik, sosyal, kültürel ve politik gelişmelerini doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle, eğitimin çağdaş gelişmeler doğrultusunda, toplumun ve bireylerin gereksinimlerine yanıt verecek biçimde düzenlenmesi tüm dünya ülkelerinin en önemli öncelikleri arasında yer almaktadır. Çünkü toplumdaki insan kaynaklarının çağdaş bilim ve teknolojinin, toplumun ve çalışma yaşamının gereklerine uygun niteliklerde yetiştirilmesi, ancak nitelikli bir eğitimle olanaklıdır (Gültekin, Anagün, 2006).

İçinde yaşadığımız son yüz yılda dünya çok hızlı bir şekilde değişmektedir. Bu değişim ve dönüşümlerin temelinde, evrensel olarak, çeşitli sosyo-ekonomik gelişmeler ile bilim ve teknoloji alanında o zamana kadar görülmemiş hızlı ve kapsamlı değişmeler yatmaktadır. Sözü edilen bu gelişmeler sonucunda tüm dünyada büyük bir bilgi patlaması olmuş, son otuz kırk yıl içerisinde üretilen bilgi, insanlık tarihinin daha önceki dönemlerinde üretilen toplam bilgi kadar olmuştur (Gedikoğlu, 2005). Günümüzde bilim ve teknoloji alanındaki hızlı gelişmeler, kitle iletişim araçlarının yaygın olarak kullanılması ve ulaşım alanındaki baş döndürücü gelişmeler bir yandan uluslar arası ilişkilerin giderek artmasına diğer yandan çok hızlı toplumsal değişimlere yol açmaktadır (Demirel, 1996).

 Dünyada demokratikleşme, insan hakları, hukukun üstünlüğü ve liberalizm gibi kavramların ortak değerler olarak önem kazandığı; mal ve finans piyasalarının, bilgi ve teknolojinin ülke sınırlarını aştığı; ekonomik, siyasal ve kültürel bir küreselleşmeye doğru gidilmektedir (DPT, 1995). 1970’li yılların sonunda, finans piyasalarındaki serbestleşme ve iletişim teknolojilerindeki gelişmelerle başlayan, dış ticaretteki serbestleşme, teknolojik gelişmelerle ivme kazanan küreselleşme süreci, son yıllarda sosyal ve kültürel alanlarda da belirleyici olmaya başlamıştır.

(DPT, 2000). İnsan ve toplumların yeryüzünde olup bitenlerden giderek daha çok haberdar olmaları, birbirlerinin eylem ve deneyimlerinden etkilenmeleri, bunları paylaşmaları ve yaymaları ile ortaya çıkan küreselleşme süreci her ne kadar yeni bir kavram olsa da halen devam etmekte olan bir süreç olması yönüyle önemlidir (Balay, 2004). Dünyada farklı coğrafyalarda yaşayan ve farklı kültürlere sahip olan insanlar artık birçok alanda bir paylaşım içerisindedir. Toulmin’e (1999; 906) göre insanlar ve toplumlar artık gittikçe artan ve ülke sınırlarını dahi aşan birçok faaliyet içerisindedir. Günümüzde ticaret, sermaye, iletişim, spor, sanat ve özellikle de eğitim, ülke sınırlarını aşan bir niteliğe kavuşmuştur.

IBDP programının amacı, yukarıda belirtilen konulara bağlı kalarak öğrencinin gelişimini sağlamaktır. IBDP öğrencileri de dahil olmak üzere, tüm IB öğrencileri, eğitimin tüm nimetlerinden faydalanmaktadırlar.